مفهوم آزادی در فقه سیاسی شیعه
Authors
abstract
1ـ آزادی در فقه سیاسی شیعه، به عنوان یک «پیش فرض» اخذ و تلقی شده، و در فقه از «محدودیتهای» آزادی بحث شده است. 2ـ «طرح آزادی در علم کلام» در قالب مباحثی از قبیل طلب و اراده، جبر و اختیار و «اصل اباحه» و تقدم آن بر اصل تکلیف، از مهمترین ادلهای هستند که بر پیش فرض بودن آزادی دلالت میکند؛ اصول و قواعد فقهی نیز مؤیّد و شاهد گویای این مدعا هستند. 3ـ آزادی در فقه سیاسی شیعه، بیشتر در مفهوم فلسفی ـ کلامی مورد توجه قرار گرفته است وجه سیاسی آن بیشتر تحت تأثیر تحولات و تطورات جدیدی است که در این مفهوم در عرصه اندیشه سیاسی پدید آمده است.
similar resources
آزادی و ولایت در فقه سیاسی معاصر شیعه
با توجه به مطالبی که گذشت می‌توان به این جمعبندی مختصر رسید که فقهای معاصر شیعه با مفروض گرفتن مبانی کلامی خود در بحث از ولایت و آزادی با رویکرد اصولی ـ فقهی دیدگاههای خود درباره ولایت فقیه را بیان نمودهاند. سؤال اساسی که مطرح میشود این است که آیا قاعده لطف و دلیل حکمت که ولایت پیامبر و امام معصوم را ثابت میکرد، به دوران غیبت نیز منتقل شده است؟ پاسخ فقهای شیعه به این سؤال، عمدتا این بود که ...
full textتبیین قلمرو ولایت در فقه سیاسی شیعه
جایگاه حکومت بر اساس فقه شیعه در دو دوره مورد بحث قرار میگیرد: نخست، زمان حضور معصوم، که در این دوره حق حاکمیت برای معصوم(ع) ثابت است؛ دوم، زمان غیبت معصوم، که در این دوره درباره حق حاکمیت میان فقیهان شیعه اختلاف نظر است. در دوران غیبت برای فقیهان شئونی وجود دارد که عبارت است از: شأن افتا و مرجعیت میان فقیهان « افتا و قضا » دینی، شأن قضاوت و شأن ولایت. در مورد ثبوت دو شأن اختلافی نیست؛ اما در ...
full textتبارشناسی قاعده مصلحت در فقه سیاسی شیعه
مصلحت را می‌توان از جمله قواعد کاربردی در حوزه اداره جامعه قلمداد نمود که به‌واسطه مباحث نظری و کاربردهای عملی آن مورد توجه بسیاری از اندیشه‌گران مسلمان بوده است. در این میان برخی از نویسندگان، مستند به ظهور و توسعه قاعده مصلحت در نظام سیاسی شیعی، معتقد شده‌اند که الگوی دینی حکومت شیعی به‌واسطه عنصر مصلحت، عرفی شده است. در این مقاله ضمن تحلیل گونه‌های مختلف مصلحت (فلسفی، کلامی و فقهی)، بنیادهای...
full textاستعاره‌های دولت در فقه سیاسی معاصر شیعه
تفکر استعاری بدین معنی است که مجموعه ای از روابط ساختاری که معمولاً در یک حوزه شناخته شده و کاربرد دارد؛ در حوزه ای دیگر نیز اعتبار شود و به کار رود. استفاده از استعاره یکی از روش های آفرینش و خلاقیت در اندیشه سیاسی است و اندیشمندان مسلمان نیز از کاربست‌های استعاره در فقه و فلسفه سیاسی به طور مصرح یا ضمنی، استفاده کرده‌اند. استعاره‌های «عبد و مولی»، «وقف»، «قضا و محکمه» و نیز استعاره شبان، ر...
full textامنیت در فقه سیاسی شیعه
امنیت از نیازهای ضروری و آغازین بشر است که با آفرینش او همراه بوده و پاسخگویی به دیگر نیازها، در سایه هستی آن تحقق مییابد. و می‌توان گفت رفع کامل نیازهای فیزیکی مانند نیاز به آب و غذا نیز با استمداد از امنیت صورت میگیرد. همراه بودن نیاز به امنیت با آفرینش انسان و توجه شدید وی به این نیاز، آن را در ردیف نیازهای فطری بشر در آورده است. فقه شیعه که از کتاب و سنت ریشه گرفته است، با فطرت انسان و ...
full textMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
فصلنامه علمی پژوهشی علوم سیاسیPublisher: دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام
ISSN
volume 1
issue سال اول - شماره اول - تابستان 77 1998
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023